Żydzi
Opowiadania opisujące losy ludzi wydanych na okrucieństwa wojny, poddanych bezwzględnemu terrorowi i szukających możliwości ucieczki od brutalnego świata. Bohaterowie naznaczeni są piętnem przeżyć, autorka poddaje ich analizie, przygląda się ich zachowaniom, wspomnieniom...
W październiku 1943 roku Philip Bialowitz brał udział w buncie więźniów w obozie koncentracyjnym w Sobiborze. Uzbrojeni w noże, zabili esesmanów, wcześniej zwabionych do pomieszczeń gospodarczych. Blisko 600 więźniów podjęło próbę ucieczki. Uciekło 200 Żydów, z których wyzwolenia doczekało zaledwie 47. Książka jest relacją naocznego świadka i uczestnika tych wydarzeń.
Rozległa panorama dziejów rosyjskich Żydów i polityki stosowanej wobec nich od początku XIX wieku po czasy pierestrojki. Najwięcej miejsca autor poświęcił czasom komunizmu, a zwłaszcza rządom Stalina i jego narastającej stopniowo od 1935 roku antyżydowskiej fobii, która określała sowiecką politykę wobec Żydów.
Ta niezwykła książka, wielokrotnie wznawiana i tłumaczona na wiele języków zaliczana jest do klasyki literatury o Holocauście. Powstała w 1947 r. z potrzeby wewnętrznego wyzwolenia, stanowi studium niektórych aspektów życia w społeczności więźniarskiej. Autor, były więzień KL Auschwitz III - Monowitz w przejmujący sposób i w niezwykłej literacko formie - pozbawionej ocen i oskarżeń - opisuje przybycie do obozu, doświadczenie selekcji, głód, pracę w różnych komandach oraz ludzkie postawy i zachowania w obozie.
Wybór tekstów źródłowych obejmujących taką tematykę jak oświata, życie religijne, położenie prawne czy kwestie asymilacji i emancypacji.
"Echo", powieść Juliana Stryjkowskiego, jakkolwiek można ją traktować jako odrębne dzieło, jest kontynuacją napisanych z górą trzydzieści lat wcześniej "Głosów w ciemności". Utwór przynosi opis dalszych dziejów małomiasteczkowej społeczności żydowskiej w Galicji przed I wojną światową. Głębokie problemy religijne i filozoficzne bohaterów łączą się tu ściśle z dramatycznymi wydarzeniami z ich życia codziennego, które kruszy odwieczne obyczaje i rygory wynikające z przynależności do zamkniętej, odizolowanej grupy narodowościowej i wyznaniowej. Obrazowi bolesnych zmagań bohaterów zmuszanych przez okoliczności do trudnych wyborów towarzyszy w powieści znakomity, zasnuty mgłą tajemnicy i oddalenia opis kultury i rzeczywistości dziś już mało znanej, niemal egzotycznej.
Od czasu pierwszego wydania (w 1989 roku) Hipnoza została przełożona na kilka języków obcych, w 1991 roku znalazła się na pierwszym miejscu niemieckiej "Bestenliste" (prestiżowej listy najlepszych książek). Na podstawie jednej z historii wchodzących w skład tego zbioru "Powieści dla Hollywood" powstał awangardowy spektakl Videoteatru Jolanty Lothe i Piotra Lachmanna.
Paul Johnson jest autorem błyskotliwych syntez historycznych: A History of Christianity, The Civilizations of Ancient Egipt, Civilizations of the Holy Land, A History of the English People oraz - niezmiernie popularnej w Polsce - Historii Świata od roku 1917. Jego Historia Żydów jest nie tylko chronologiczną opowieścią 4000 lat dziejów narodu. Jest także próbą odpowiedzi na pytanie o rolę Żydów w wyznaczeniu kształtu naszego współczesnego świata oraz o naturę geniusza tego narodu...
Autor w środku Nowego Jorku wskrzesza nasycony metafizyką świat tańczących chasydów, diabłów, aniołów oraz zwykłych, prostych ludzi, których senną i szarą egzystencję zakłócają czasem zupełnie nieprawdopodobne wydarzenia.
Wydany w 1878 r. Meir Ezofowicz został uznany przez wielu za "objawienie". Pisarkę od dawna interesowało życie, kultura i religia Żydów i w tej powieści starała się je wiernie odtworzyć. Historia małego miasteczka przekształca się powoli w parabolę, stając się przypowieścią o odwiecznym zmaganiu się dobra ze złem, mądrości z ciemnotą i miłości z nienawiścią...
"Pedagogika pamięci, nazywana również pedagogiką miejsc pamięci, staje się stopniowo względnie samodzielnym obszarem teorii i praktyki edukacyjnej. W warstwie teoretycznej nawiązuje ona do tez niemieckiego socjologa i filozofa – Teodora W. Adorna, który w kontekście rozrachunku moralnego ze spuścizną nazizmu podkreślał wagę kształcenia osobowości autonomicznej, samokrytycznej i nonkonformistycznej.
Od momentu ukazania się wydania niemieckiego w roku 1998 książka Szpilmana stała się światowym wydarzeniem. Została przetłumaczona na osiem języków, miała entuzjastyczne recenzje w wielu opiniotwórczych pismach na świecie. Pisane na gorąco wspomnienia młodego pianisty z warszawskiego getta są fascynującym, choć straszliwym zapisem sześciu lat zwycięskiej walki ze stałym zagrożeniem śmiercią. Autor plastycznie odmalowuje pierwsze, stosunkowo "normalne" miesiące wojny, i rosnącą grozę osaczenia, zamknięcia, głodu i strachu. Pokazuje zwykłe ludzkie pragnienie spokoju i bestialstwo, tchórzliwość i odważną wielkoduszność.
Jest to pełen dramatyzmu obraz przeżyć ludności żydowskiej małego miasteczka galicyjskiego w ciągu jednego dnia I wojny światowej, w którym autor dostrzegł zapowiedź zagłady, jaką hitleryzm zgotował "austeriom" w latach II wojny światowej.
Polin znaczy po hebrajsku Polska. Taką nazwę nadano też londyńskiemu rocznikowi, który zajmuje się historią polsko-żydowską. Książka poświęcona jest pamięci profesora Jana Karskiego, bohaterskiego łącznika polskiej konspiracji w latach II wojny światowej, i zawiera kilka tekstów omawiających jego działalność.
Książka, której angielskie wydanie wywołało burzę polemik i komentarzy! Jan Tomasz Gross znów dotyka bolesnej tematyki antysemityzmu. Odkrycia, których dokonał, pisząc o sprawie zamordowanych przez polskich sąsiadów Żydów z Jedwabnego, wstrząsnęły opinią publiczną i zmusiły nas do rewizji głęboko zakorzenionej wizji własnej historii.
Przez ziemie Polski w okresie II wojny światowej przetoczyły się dwie machiny zbrodni totalitarnej - nazistowska i komunistyczna. Trauma, dylematy moralne i uwarunkowania psychologiczne wielkiej rzeszy świadków zbrodni są głównym tematem rozważań autorów tomu. Zbrodnie te, a zwłaszcza Zagłada Żydów, przerażają okrucieństwem, natężeniem nienawiści i planową konsekwencją wykonania...
Po raz pierwszy podmiotem rozważań nie jest wzajemne postrzeganie się, stereotypy i urazy dwóch sąsiednich narodów. Sięgamy wprawdzie ponownie do pokładów świadomości historycznej Litwinów, Niemców i Polaków, ale tym razem tylko po to, by odszukać w nich wielkiego nieobecnego, czyli kulturę i naród żydowski przez wieki współtworzący oblicze tej części Europy. Część historyczna rozważań ma wyraźnie dwa oblicza: obraz współżycia i wzajemnego przenikania kultur, a z drugiej strony różne formy antysemityzmu, którego apogeum był Holocaust. Zawsze w tym kontekście przewija się pytanie: Dlaczego? Jak możliwy był tak niewyobrażalny ekstremizm postaw? Każdy z autorów próbuje poszukiwać własnych odpowiedzi i ocen zjawisk.
Eli Barbur (1948) prozaik i dziennikarz, urodził się w Paryżu, dzieciństwo i młodość spędził w Warszawie, od 1973 roku mieszka w Tel-Awiwie. Podobnie jak w jego debiutanckiej powieści Grupy na wolnym powietrzu (1995), również w formie opowiadań Ten za nim odnaleźć można refleksję o sytuacji wykorzenienia, samotności, poszukiwaniu tożsamości. Na uwagę zasługuje emocjonalny styl narracji wystylizowanej na "żywą mową", wymykającej się regułom języka, wyznaczanej przypływami i odpływami wspomnień, uwikłanej w gąszcz zaskakujących skojarzeń i obserwacji.
Żydzi są obecni w Europie od ponad tysiąca lat; byli kupcami na dworach władców frankońskich, stanowili część angielskiej i francuskiej społeczności do czasu wypędzeń w XIII i XIV w., zasiedlali miasta w Świętym Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego. Autor omawia również sytuację Żydów w Europie Środkowej i Wschodniej, początki ich emancypacji, powstanie nowoczesnego antysemityzmu oraz narodziny syjonizmu.