klasyka literatury angielskiej
Powieść, zaliczana do szczytowych osiągnięć literackich epoki wiktoriańskiej, opowiada o losach ubogiej dziewczyny, która zmaga się z ograniczeniami narzuconymi przez płeć i pochodzenie, oraz o trudnej, na pozór niemożliwej do spełnienia miłości. Ta doskonale napisana książka, odznaczająca się zarówno przenikliwością psychologiczną, jak i siłą wyrazu, do dziś pozostaje dziełem niezwykle oryginalnym.
Główny bohater i narrator Yoric podróżuje po zachodniej Europie. W swoich zapiskach z podróży nie opisuje ani gospodarki, ani zabytków krajów, które zwiedza lecz zdarzenia na pozór błahe, które jednak składają się na duchowy portret bohatera. Jest wrażliwy na ubóstwo, często wspiera ubogich. Wzrusza go widok wszelkiego piękna, zwłaszcza wdzięki kobiet, co jednak nie przeszkadza mu zachowywać wierności przebywającej w Londynie Elizie. Każde spotkanie z drugim człowiekiem staje się dla Yorica źródłem refleksji i okazją do zademonstrowania uczuć (np. wzruszenie podczas spotkania z obłąkaną Marią, albo łzy wylane na grób zakonnika). Yoric okazuje niechęć do sztuczności, jednak nie podejmuje się krytyki społecznej. Skupia się na wpajaniu w czytelnika cnót społecznych, nie podważając istniejącego porządku ustrojowego.