judaica
W październiku 1943 roku Philip Bialowitz brał udział w buncie więźniów w obozie koncentracyjnym w Sobiborze. Uzbrojeni w noże, zabili esesmanów, wcześniej zwabionych do pomieszczeń gospodarczych. Blisko 600 więźniów podjęło próbę ucieczki. Uciekło 200 Żydów, z których wyzwolenia doczekało zaledwie 47. Książka jest relacją naocznego świadka i uczestnika tych wydarzeń.
Czas białych nocy to opowieść o aresztowaniu i przesłuchaniach Menachema Begina, z załączeniem protokołów i dokumentów odtajnionych po upadku Związku Radzieckiego. To książka o poświęceniu i wierze w ideę; każdy, kto po nią sięgnie, będzie poruszony doświadczeniami bohatera, jego odwagą i ironicznym humorem, który towarzyszył mu w spotkaniach z prześladowcami, jak również realistycznymi opisami życia w sowieckich więzieniach.
Ta niezwykła książka, wielokrotnie wznawiana i tłumaczona na wiele języków zaliczana jest do klasyki literatury o Holocauście. Powstała w 1947 r. z potrzeby wewnętrznego wyzwolenia, stanowi studium niektórych aspektów życia w społeczności więźniarskiej. Autor, były więzień KL Auschwitz III - Monowitz w przejmujący sposób i w niezwykłej literacko formie - pozbawionej ocen i oskarżeń - opisuje przybycie do obozu, doświadczenie selekcji, głód, pracę w różnych komandach oraz ludzkie postawy i zachowania w obozie.
Wybór tekstów źródłowych obejmujących taką tematykę jak oświata, życie religijne, położenie prawne czy kwestie asymilacji i emancypacji.
"Echo", powieść Juliana Stryjkowskiego, jakkolwiek można ją traktować jako odrębne dzieło, jest kontynuacją napisanych z górą trzydzieści lat wcześniej "Głosów w ciemności". Utwór przynosi opis dalszych dziejów małomiasteczkowej społeczności żydowskiej w Galicji przed I wojną światową. Głębokie problemy religijne i filozoficzne bohaterów łączą się tu ściśle z dramatycznymi wydarzeniami z ich życia codziennego, które kruszy odwieczne obyczaje i rygory wynikające z przynależności do zamkniętej, odizolowanej grupy narodowościowej i wyznaniowej. Obrazowi bolesnych zmagań bohaterów zmuszanych przez okoliczności do trudnych wyborów towarzyszy w powieści znakomity, zasnuty mgłą tajemnicy i oddalenia opis kultury i rzeczywistości dziś już mało znanej, niemal egzotycznej.
Od czasu pierwszego wydania (w 1989 roku) Hipnoza została przełożona na kilka języków obcych, w 1991 roku znalazła się na pierwszym miejscu niemieckiej "Bestenliste" (prestiżowej listy najlepszych książek). Na podstawie jednej z historii wchodzących w skład tego zbioru "Powieści dla Hollywood" powstał awangardowy spektakl Videoteatru Jolanty Lothe i Piotra Lachmanna.
Paul Johnson jest autorem błyskotliwych syntez historycznych: A History of Christianity, The Civilizations of Ancient Egipt, Civilizations of the Holy Land, A History of the English People oraz - niezmiernie popularnej w Polsce - Historii Świata od roku 1917. Jego Historia Żydów jest nie tylko chronologiczną opowieścią 4000 lat dziejów narodu. Jest także próbą odpowiedzi na pytanie o rolę Żydów w wyznaczeniu kształtu naszego współczesnego świata oraz o naturę geniusza tego narodu...
Autor w środku Nowego Jorku wskrzesza nasycony metafizyką świat tańczących chasydów, diabłów, aniołów oraz zwykłych, prostych ludzi, których senną i szarą egzystencję zakłócają czasem zupełnie nieprawdopodobne wydarzenia.
Wydany w 1878 r. Meir Ezofowicz został uznany przez wielu za "objawienie". Pisarkę od dawna interesowało życie, kultura i religia Żydów i w tej powieści starała się je wiernie odtworzyć. Historia małego miasteczka przekształca się powoli w parabolę, stając się przypowieścią o odwiecznym zmaganiu się dobra ze złem, mądrości z ciemnotą i miłości z nienawiścią...
Artur Sandauer (1913-1989), krytyk literacki, eseista, tłumacz, z wykształcenia filolog klasyczny. Podczas wojny w rodzinnym Samborze koło Lwowa, po wkroczeniu wojsk niemieckich uwięziony w getcie, skąd uciekł w 1943 roku. Swoje przeżycia z samborskiego getta opisał w zbiorze opowiadań Śmierć liberała (wyd. Książka 1946), w której przedstawił także, w sposób groteskowy, portrety ludzi ze środowiska inteligencji żydowskiej, ich losy i postawę w czasach eksterminacji hitlerowskiej. Myśl przewodnia tej książki jest taka, że w tamtych tragicznych czasach zarówno neutralność, jak i próba układania się z okupantem prowadzą do śmierci bądź hańby, jedyna właściwa droga to droga walki. Z podobnych doświadczeń wyrosła jego druga książka prozatorska, Zapiski z martwego miasta (wyd. Czytelnik 1963), która oryginalnie łączy analityczną autobiografię z imaginacyjną parabiografią. Jest to analiza człowieka niejako zawieszonego między polskością i żydowskością, które czasem są całkowitym swoim przeciwieństwem, ale także występują między nimi podobieństwa.
Antologia poezji ludowej Żydów polskich w przekładach Jerzego Ficowskiego.
Jest to pełen dramatyzmu obraz przeżyć ludności żydowskiej małego miasteczka galicyjskiego w ciągu jednego dnia I wojny światowej, w którym autor dostrzegł zapowiedź zagłady, jaką hitleryzm zgotował "austeriom" w latach II wojny światowej.
Polin znaczy po hebrajsku Polska. Taką nazwę nadano też londyńskiemu rocznikowi, który zajmuje się historią polsko-żydowską. Książka poświęcona jest pamięci profesora Jana Karskiego, bohaterskiego łącznika polskiej konspiracji w latach II wojny światowej, i zawiera kilka tekstów omawiających jego działalność.
Przez ziemie Polski w okresie II wojny światowej przetoczyły się dwie machiny zbrodni totalitarnej - nazistowska i komunistyczna. Trauma, dylematy moralne i uwarunkowania psychologiczne wielkiej rzeszy świadków zbrodni są głównym tematem rozważań autorów tomu. Zbrodnie te, a zwłaszcza Zagłada Żydów, przerażają okrucieństwem, natężeniem nienawiści i planową konsekwencją wykonania...
Siedemnastoletnia Iris, która od wczesnego dzieciństwa przeczuwa, że w jej związku z matką tkwi jakaś mroczna tajemnica, odkrywa, że jest klonem. Wstrząśnięta, bezradna, rozdarta między miłością i nienawiścią, wyrusza na poszukiwanie swojej tożsamości. Czy klon, kopia, ma szanse na autentyczne, własne życie? Czy Iris może oderwać się od matki-matrycy i stworzyć na nowo siebie niepowtarzalną?
Po raz pierwszy podmiotem rozważań nie jest wzajemne postrzeganie się, stereotypy i urazy dwóch sąsiednich narodów. Sięgamy wprawdzie ponownie do pokładów świadomości historycznej Litwinów, Niemców i Polaków, ale tym razem tylko po to, by odszukać w nich wielkiego nieobecnego, czyli kulturę i naród żydowski przez wieki współtworzący oblicze tej części Europy. Część historyczna rozważań ma wyraźnie dwa oblicza: obraz współżycia i wzajemnego przenikania kultur, a z drugiej strony różne formy antysemityzmu, którego apogeum był Holocaust. Zawsze w tym kontekście przewija się pytanie: Dlaczego? Jak możliwy był tak niewyobrażalny ekstremizm postaw? Każdy z autorów próbuje poszukiwać własnych odpowiedzi i ocen zjawisk.
Eli Barbur (1948) prozaik i dziennikarz, urodził się w Paryżu, dzieciństwo i młodość spędził w Warszawie, od 1973 roku mieszka w Tel-Awiwie. Podobnie jak w jego debiutanckiej powieści Grupy na wolnym powietrzu (1995), również w formie opowiadań Ten za nim odnaleźć można refleksję o sytuacji wykorzenienia, samotności, poszukiwaniu tożsamości. Na uwagę zasługuje emocjonalny styl narracji wystylizowanej na "żywą mową", wymykającej się regułom języka, wyznaczanej przypływami i odpływami wspomnień, uwikłanej w gąszcz zaskakujących skojarzeń i obserwacji.
Żydzi są obecni w Europie od ponad tysiąca lat; byli kupcami na dworach władców frankońskich, stanowili część angielskiej i francuskiej społeczności do czasu wypędzeń w XIII i XIV w., zasiedlali miasta w Świętym Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego. Autor omawia również sytuację Żydów w Europie Środkowej i Wschodniej, początki ich emancypacji, powstanie nowoczesnego antysemityzmu oraz narodziny syjonizmu.