groteska
Ostatnia wydana za życia powieść Rolanda Topora to dziennik cygana i podglądacza rzeczywistości, książka poważniejsza od poprzednich i bliższa wrażliwości autora. Wierny radom komisji brukselskiej, zalecającej rolnikom kłaść ziemię odłogiem, Topor przestaje wstawać z łóżka. Czyni jednak wyjątki, dzięki czemu spotyka go mnóstwo niezwykłych przygód, w Paryżu bowiem zdarzyć się może wszystko.
Tym razem to powieść, ale nic nie traci z właściwego Rolandowi Toporowi pokręconego poczucia humoru. Historia pewnego zbyt wrażliwego lokatora, któremu pozostali współmieszkańcy stopniowo zaczynają zmieniać psychikę, w różnoraki sposób wpływając na niego. Powieść posłużyła potem jako pomysł do scenariusza filmu naszego wielkiego Romana Polańskiego, dając w efekcie jeden z ciekawszych jego filmów - "Lokatora".
Siła prozy Bogdana Madeja wciąż pozostaje aktualna. "Maść na szczury" to nie chwilowy, dotykający świata, którego już nie ma, zapis rzeczywistości, ale uniwersalny przekaz o ludziach i świecie, równie groteskowym i absurdalnym zarówno w latach 70. jak i dziś.
Czy pamięć o zbrodniach totalitaryzmów można przekuć w biznes, a symboliczne miejsca kaźni zamienić w atrakcje turystyczne? Topol po raz kolejny okazuje się mistrzem groteski, wrzuca czytelnika w surrealistyczną fabułę. Jednak po drodze do masowych grobów w Europie Wschodniej zadaje podszyte subtelną ironią pytania o naszą refleksję nad historią i obraz świata, który się z niej wyłania.